West-Friesland

Na de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 bleef de SP in de gemeenteraad van Enkhuizen met 4 van de 17 zetels de grootste partij.

De versplinterde samenstelling van de gemeenteraad bleef ook. Hiermee gaf de kiezer de grootste fractie in de raad de zo goed als onmogelijke opdracht mee om een coalitie te vormen.

Namens de fractie voerde ik, Margreet Keesman en fractievoorzitter, samen met raadslid Wim Stolk, de nummer 2 van de kieslijst van de SP, met alle fracties de eerste verkennende gesprekken.

Uit deze gesprekken kwam naar voren dat een aantal partijen niet aan een coalitie-oppositie-constructie wilde meewerken.

Het verbaasde ons niet, omdat deze partijen de grootste kans maakten om in de oppositie te belanden.

Voor de gemeenteraadsverkiezingen is nooit in de raad met alle fracties gezamenlijk gesproken over de mogelijkheid om na de verkiezingen met elkaar een raadsbreed akkoord aan te gaan.

De verkenning die nog uitgevoerd moest worden: wat verstaan we onder raadsbreed werken, wat is er nodig aan kennis en hoe werken we aan de verbetering van de onderlinge verhoudingen enz. De inhoud van de verkennende gesprekken was voor de SP de aanleiding om een informateur aan te stellen met een tweeledige opdracht: “Onderzoek de mogelijkheid voor de vorming van een meerderheidscoalitie met een aantal raadsbrede punten, en daarnaast, als tweede spoor, het onderzoeken van de mogelijkheden tot het werken met een raadsbreed programma”.

Partijen die in de verkennende fase nog hadden aangegeven wel iets te voelen voor een coalitie met een tweede spoor kwamen hier op terug (er is blijkbaar veel koffie gedronken). De enige conclusie die nog getrokken kon worden was dat er op geen enkele manier een coalitie tot stand gebracht kon worden. Dit was ook de conclusie die informateur Raymond Keur in zijn rapport heeft opgenomen.

Wat is zo’n raadsbreed akkoord nu eigenlijk en hoe kijkt de fractie van de SP Enkhuizen er tegen aan?

Een raadsbreed akkoord is een akkoord waaraan alle fracties hebben meegewerkt. In Enkhuizen hebben we hierin afgesproken hoe de werkwijze is, wat we van elkaar en van het college verwachten, hoe we de burgers bij het beleid voor de komende jaren gaan betrekken en wanneer we gaan evalueren. U vindt hieronder de link naar het raadsbreed akkoord inclusief de raadsbrede agenda.

Voor de ene partij bijvoorbeeld VVD en D66 is het sluiten van een raadsbreed akkoord de manier om het dualisme (wethouders maken geen onderdeel meer uit van de raad, maar voeren uit en de raad stelt de kaders, controleert en is volksvertegenwoordiger) tot uitvoer te brengen. Raadsleden stellen kaders en controleren. Zogenoemde vakwethouders voeren uit. Vakwethouders mogen solliciteren ( dat kunnen ook wethouders zijn zonder politieke partij) en worden op hun deskundigheid uitgekozen.

Voor andere partijen is het een manier om niet te hoeven kiezen voor coalitie of oppositie (CU/SGP, EV, HEA, PvdA). Voor meerdere partijen is het een manier om niet in de oppositie te belanden.

Voor enkele partijen (SP, CDA, NE) had het werken met een raadsbreed akkoord niet de eerste voorkeur, omdat dit een proces is wat om tijd en zorgvuldigheid vraagt en zij van mening waren dat hiermee te laat is begonnen.

Alle partijen waren van mening dat niet meewerken en langs de kant staan geen optie is. Elke partij wil zoveel mogelijk realiseren uit hun verkiezingsprogramma waarmee zij de verkiezingsstrijd hebben gevoerd.

Alle partijen zien ook de meerwaarde om raadsbreed te werken, vanwege de grote versplintering in de raad van Enkhuizen. Dit is de keuze van de kiezer en ook democratie. Dat moet niet vergeten worden.

Na vier avonden, waarin alle fracties met elkaar hebben gesproken is het raadsbreed akkoord maar ook de raadsbrede agenda vastgesteld en in een raadsbesluit bekrachtigd. De raadsbrede agenda is voor 2 jaar vastgesteld. De verschillende fracties konden 5 belangrijke punten uit hun verkiezingsprogramma inbrengen waarop initiatieven worden verwacht van het college. De wethouders moeten hiervoor langs de fracties om informatie en ideeën op te halen, om zo voorstellen te schrijven die kunnen rekenen op een zo breed mogelijk draagvlak.

Wat vindt de SP ervan?

Voor de SP is het werken met een raadsbrede agenda een uitdaging. Enerzijds kan je in een coalitieakkoord veel uit het eigen verkiezingsprogramma realiseren. Anderzijds zien wij hiervoor ook voldoende mogelijkheden binnen het raadsbrede programma.

Maar wat we moeten voorkomen is dat het politieke debat niet gevoerd wordt en dat de raad alleen nog maar controleert wat college en ambtenaren bedenken en uitvoeren.

Als dat zou gebeuren breekt dat de democratie af.

Omstandigheden hebben veel invloed op de mens. Wanneer de omstandigheden niet goed zijn kunnen en moeten we die proberen te verbeteren. Daarbij laat de SP zich leiden door drie begrippen: menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. We kijken naar de besluiten vanuit dit oogpunt en werken aan en samen met iedereen die ook wil dat dat onze stad, ons land en onze wereld menselijker en socialer worden.

Werken onder de mensen is van groot belang voor de SP. Wat voor ons als SP dan ook een van de grootste charmes is van het raadsbreed werken is de actieve rol die raad en het college op zich moeten nemen om de burgers en andere betrokkenen te betrekken bij de totstandkoming van de raadsvoorstellen.

U bent van de SP gewend dat u ons ziet ook na de verkiezingen. Wij nemen onze volksvertegenwoordigende rol serieus op en dat betekent dat we met grote regelmaat actief de burgers opzoeken. Dat blijven wij doen, ook om u op de hoogte te houden van deze nieuwe manier van werken en wat de SP hierin voor u heeft bereikt of nog wil bereiken. En onze verwachting van het raadsbreed werken is dat u als burger ook na de verkiezingen gevraagd gaat worden wat u van bepaalde zaken vindt. Veel (niet alle) beleidsvoorstellen zijn hier geschikt voor. Dit komt de democratie ten goede en wij hopen dat u zich veelvuldig zult laten horen en daarmee het vertrouwen in de politiek groeit. Want om Bernie Sanders te citeren: ‘Democratie is geen kijksport, in de veronderstelling dat anderen het voor u zullen doen. De toekomst ligt in uw handen.’

Oftewel doe mee, werk mee, praat mee!

Hoe deze hele nieuwe manier van werken uit gaat pakken ligt dus in de handen van velen. Een nieuwe manier van werken is met een schone lei beginnen en openstaan voor nieuwe ideeën.

Daarom was de SP groot voorstander van starten met een complete nieuwe ploeg, een grotendeels nieuwe raad, een nieuwe burgemeester en een nieuwe ploeg wethouders. Een meerderheid van de raad besloot anders en daar leggen wij ons bij neer. Ook dat is democratie.

Margreet Keesman

Fractievoorzitter

Bijlage: 

20180710_-_raadsagenda_2018_-_vastgesteld.pdf

raadsbreed_akkoord_-_aangenomen_amendement_-_van_reijswoud_ea_inzake_reserve_sociaal_domein.pdf