West-Friesland

Helaas haalden we in de afgelopen commissievergadering geen meerderheid. Klik op lees verder om een ruwe versie van het betoog van de SP in de eerste termijn te lezen. Daarna enkele opmerkingen.

Voorzitter,

Mij wacht de edele taak om duidelijk en krachtig mijn mening over het voorgenomen besluit ten aanzien van de reorganisatie van de cluster beheer te geven. Dit zal niet meevallen, aangezien zo veel verschillende zaken een rol spelen bij deze kwestie. Ook overviel me bij tijd en wijle het gevoel « waarom zou ik dat doen, want formeel gaan we er niet over ». Flauwekul natuurlijk, wij controleren het bestuur en aldus kom ik tot de conclusie dat we hier JUIST over gaan.

Er zijn vele redenen om dit besluit af te wijzen. Ze zijn te groeperen in de volgende argumenten.

De onderbouwing
Ook de onderbouwing van het voorstel is slecht :
1. Het BMC-rapport, dat als grondslag voor deze reorganisatie dient, rammelt aan alle kanten :
a. Zo is de onderzoeksopdracht hoe de efficiencytaakstelling te halen door het anders organiseren van het cluster beheer. Dat is NIET in overeenstemming met het oorspronkelijke voorstel, waarbij sprake is van ‘5% efficiency door uitbesteding c.q. samenwerking’, NIET verminderen personeel. Kortom, er wordt naar een antwoord toegewerkt.
b. In het rapport wordt zelfs gezegd dat gedwongen ontslagen op zich niet nodig zijn. Waarom dan toch grotere gevolgen ? Antwoord : omdat naar een antwoord moet worden toegewerkt. Dat is géén goed onderzoek.
c. Nergens worden getallen van een toekomstige situatie vermeld. Hoe duur kost de nieuwe situatie ? Enkel wat nattevingerwerk. Betoogd wordt dat dit dan ook niet meteen is meegerekend. Er zijn situaties geweest waarbij de kosten van uitbesteding hoger lagen dan uitvoeren in eigen beheer. Die afweging staat nergens > Anna Paulowna, kosten baten analyse.
d. En dan hebben we het nog geen eens over de kwaliteit. Hoe wordt die gewaarborgd ? We hebben nog geen eens kwaliteitsnormen ?
e. En als die dan zijn vastgesteld –één van de zo bejubelde compromissen, pas uitbesteden als de beheersplannen er zijn-, dan is het toch logisch dat je een vergelijk maakt tussen een toekomstige situatie en de huidige buitendienst. Dat kan dan niet, omdat nooit berekend is hoeveel het huidige cluster beheer kost op basis van actuele beheersplannen.
f. En werkgelegenheid in de regio ?. Nergens wordt vermeld hoe het college waarborgt dat werkgelegenheid –om maar goedkoper uit te zijn- in de regio behouden blijft. En als wordt uitgesproken dat bedrijven in de regio worden gekozen, stuwt dat dan niet weer de prijs op ?
g. Ook de rol van het management wordt niet toegelicht. Terwijl het simpel is : als je als Management geen goede beheersplannen hebt, kun je niet verwachten dat het cluster altijd buitengewoon efficiënt opereert. DAAR VALT DUS NOG VEEL VOORDEEL TE BEHALEN !
h. Nergens worden woorden gewijd aan het niet kunnen komen tot samenwerking. Sterker, nog, in één van de brieven van de bestuurder wordt gesuggereerd dat samenwerking fout is gelopen, OMDAT het cluster inefficiënt werkt. 1. Dan valt er dus nog veel te winnen. 2. Uit stukken van Stede Broec zelf blijkt dat dit meer lag in de eenzijdige invulling die Enkhuizen wou geven aan de doelstelling samen efficiencywinst te behalen (nl. « kom maar lekker diensten afnemen op het Witte Hert ».
i. Dan is er ook nog de rol van Op/Maat in het voorstel. Op/Maat is een prachtige organisatie. Maar in de jaarrekening staat al :
« Het doel van op/Maat is passend werk te bieden aan mensen met een arbeidshandicap en met behulp van dit werk de kennis en vaardigheden van de personen te verbeteren om daarmee de doorstroom naar de reguliere arbeidsmarkt te bevorderen ».
Het oneigenlijk gebruik van Op/Maat als alternatieve werkgever is op zijn minst discutabel te noemen.
2. Eerst hulde aan de OR en daarna suggereren dat er strategisch geadviseerd wordt. Ook de MR adviseert negatief, een zwaarwegend argument.

Actuele noodzaak
3. Er is geen actuele noodzaak om dit besluit te nemen. De bezuinigingen hebben hun vruchten afgeworpen. Sterker nog, we zien dat er op het gebied van apparaatkosten onderuitputting is. Hoeveel daarvan structureel is, moet nog bekeken worden, maar de huid verkopen voordat de beer geschoten is, is niet slim. Ook een positief rekeningresultaat en een goede reserve maakt dat –met wat goede wil- er een mouw aan te passen is. Waarom zou je het wél doen, is mijn vraag het bestuur ?

Grondslag van het besluit
Volgens de portefeuillehouder hoort deze gang van zaken bij een regiegemeente, dat staat in het ambtelijk advies.
4. Er is geen besluit ten aanzien van het worden van een regiegemeente. Zogenaamd ligt de basis in de organisatievisie. Daar is geen besluit van (NB. Zie mails hieronder). Het is zeker geen kwestie van « wie zwijgt stemt toe ».
5. Al zou dit wel zou zijn, bestuurder beschrijft in de Notitie Regiegemeente (basis van besluit, zie ambtelijk advies) :
« De ontwikkeling van de gemeente Enkhuizen naar een regiegemeente betekent overigens niet dat het uitbesteden of afstoten van taken een automatisme is. Voor- en tegenargumenten worden per taak en situatie tegen elkaar afgewogen. Zo dient het bevorderen van een bedrijfsmatige exploitatie en een toename van effectiviteit en kwaliteit afgewogen te worden tegen een verminderde kans op de waarborging van het algemeen belang en/of de algemene publieke taak van een overheid, de gevaren voor de continuïteit van bepaalde risicovolle voorzieningen/ taken en het verlies van overheidsinvloed en daaraan gekoppeld het ontbreken van democratische controle de uitvoering van taken.”
Deze afweging voor- en tegenargumenten uitbesteden of afstoten van taken is geenszins gedaan. Hierover later nog
6. Logisch, want elke gemeente is in feite een regiegemeente, we kunnen er nl. van uit gaan date en gemeente de regie wil houden. Juist de beslissing dat taken in eigen beheer worden uitgevoerd of uitbesteed worden of iets anders, hoort bij een regiegemeente. Hiervoor is het nodig om een stadsvisie te hebben, een kerntakendiscussie af te ronden, en tenslotte bekeken te worden wat dit betekent voor de organisatie. Niets van dit alles in Enkhuizen. Al worden deze begrippen wél steeds aangehaald, o.a. in de brieven van de bestuurder.

Op z’n minst pas BESLUITEN als beheersplannen er zijn ivm. demotivatie van personeel tot beslispunt.

Ik wil de andere fracties dan ook oproepen om in te gaan op voornoemde punten, en niet alleen te bekijken of het « landelijk politieke standpunt uitbesteding een goede zaak vindt of niet ». Een goed besluit is nl. goed onderbouwd, en dat is dit besluit op vele vlakken niet. Dat mogen we verlangen van een verantwoordelijk bestuur.

In het kort de vele redenen om het NIET te doen :
De onderbouwing is slecht, de actuele noodzaak is niet aanwezig, de grondslag is twijfelachtig.

Wat stellen we wél voor :
- Alleen natuurlijk verloop van werknemers. Vaststellen.
- Organisatiestructuur cluster beheer wel anders : echt efficiënter werken onder leiding van een goede manager.
- De gemeente ontwikkelt eerst een stadsvisie, dan haar kerntaken en bepaalt integraal welke taken in eigen beheer blijven en welke niet (kerntakendiscussie), hetgeen leidt tot de wijze waarop Enkhuizen georganiseerd wordt.

Veel van de vragen zijn onbeantwoord gebleven:
* Nog steeds zijn er geen getallen van de toekomstige situatie bekend. Ook is in het geheel niet duidelijk hoeveel de huidige buitendienst zou kosten bij implementatie van goede beheersplannen. Wat zijn de risico's,? Er is dus geen goede afweging van voor- en tegenargumenten, slechts een grenzeloos vertrouwen in de markt en eigen kunnen. "Gaat u maar weer rustig slapen".
* Nog steeds is niet duidelijk wanneer de beheersplannen af zijn. Of waarom ze er al zo lang niet zijn. Leuk om te leuren met de eisen van de provincie tav. de begroting, maar noem ook de eis van de provincie dat onderhoudsplannen nodig zijn.
* Burgemeester Baas erkende eigenlijk dat de juiste volgorde Visie, kerntaken, organisatie is, maar wees op de bezuinigingsnoodzaak. Kan best zijn, maar je kunt altijd alsnog visie ontwikkelen. Gaan we dit nog drie jaar lang horen: "we hadden het moeten doen, maar helaas...."
* Ook werd eigenlijk geen enkele keer uitgelegd waarom we dit voorgenomen besluit moeten zien als een efficiency maatregel.
* Erg onterecht was ook de opmerking dat fracties niet met plannen zijn gekomen. Na uittentreure blijven herhalen "dat wij er niet overgaan" en dat de OR nog in overleg is "dus het niet netjes is dat in de wielen te rijden", moet je dat niet roepen.
* Ook de suggestie dat de OR strategisch negatief stemde is schandalig, want dit doet geen recht aan een afgewogen oordeel. Het college moet maar begrijpen dat niet iedereen -wij ook niet- tevreden is over een neoliberaal uitbestedingsbeleid. Er is dus sprake van onwil vanuit het college om hier een mouw aan te passen.
* Ook over regiegemeente werd weer niets gezegd, behalve dat de vorige raad beter en duidelijker kaders had moeten stellen. Inderdaad. Vanaf mei 2006 valt het ons al op dat de regiegemeente en organisatievisie te pas en te onpas wordt aangehaald. "Dat is nou eenmaal zo besloten.". Het besluit is alleen nog steeds niet boven tafel, slechts verwijzingen naar door MT en college goedgekeurde teksten.
* Ook nog veel grote woorden: "we vinden dit ook moeilijk", "als u het geld niet geeft komt het sociaal plan in gevaar", "mensen die niet bij de overheid werken zijn ook gelukkig","we hebben gekozen een slagvaardige organisatie te zijn.". Prachtige oneliners, "ik wil wereldvrede" is dat ook, maar we wilden eigenlijk gewoon feiten en cijfers zien.
* Erg jammer dat CDA en VVDD66 enkel de landelijke partijlijn interessant vinden, en niet de zorgvuldigheid van een besluit.

Kortom, buitengewoon jammer dat het niet gelukt is dit onzalige besluit tegen te houden. Een collegepartij heeft ons wel eens verweten niet constructief te zijn. Ik weet niet wat zij constructief vinden aan beleid dat beetje bij beetje Enkhuizen afbreekt (destructief?).

Christian Bokhove